Chuột rút (còn gọi là vọp bẻ) là tình trạng co thắt cơ đột ngột, gây đau dữ dội ở bắp thịt, làm cho bệnh nhân không tiếp tục cử động được. Chuột rút (còn gọi là vọp bẻ) là tình trạng co thắt cơ đột ngột, gây đau dữ dội ở bắp thịt, làm cho bệnh nhân không tiếp tục cử động được nữa.
Nguyên nhân gây ra chuột rút
Nguyên nhân chuột rút chân tay được phân thành 2 nhóm chính là do yếu tố sinh lý và bệnh lý. Cụ thể là:
Nguyên nhân sinh lý
Dưới đây là một số nguyên nhân về sinh lý gây nên tình trạng chuột rút:
- Vận động quá sức: Khi đó, cơ thể phải tiêu hao lượng đường ở gan, mất nhiều nước, chất điện giải mà không kịp bổ sung dẫn đến việc bị chuột rút. Ngoài ra, nếu bạn vận động với tần suất lớn hoặc đứng quá lâu trên nền cứng sẽ khiến cơ bắp bị mỏi, điều này làm gia tăng tỷ lệ bị chuột rút vào ban đêm.
- Hệ thần kinh cơ bắp hoạt động quá mức: Một số trường do quỳ lâu, ngủ cong chân, mang giày cao gót, bơi lội, chạy bộ, đá bóng,… sẽ gây sức ép lên các cơ bắp và mạch máu. Lúc này, việc cử động nhẹ hoặc duỗi chân nhẹ có thể dẫn đến chuột rút.
- Thiếu hụt dưỡng chất: Khi chế độ ăn của bạn không bổ sung đầy đủ Kali, Magie, Canxi, Natri,… có thể gây chuột rút. Ngoài ra, cơ thể không được bổ sung đủ muối làm giảm nồng độ K, Mg, Na, Ca trong máu làm tăng nguy cơ chuột rút.
- Phụ nữ đang mang thai: Đặc biệt là đối với các phụ nữ có thai bị nghén nhiều, kéo dài khiến họ không thể ăn uống, từ đó dẫn đến thiếu chất. Không những thế, phụ nữ mang thai ở tháng cuối, em bé càng lớn các cơ của chi dưới phải chịu áp lực từ trọng lượng cơ thể gây chèn ép mạch máu. Những điều này khiến phụ nữ mang thai thường gặp tình trạng vọp bẻ.
- Lão hóa ở người già: Do quá trình lão hóa, số lượng cơ bắp của người già giảm sút. Khi đó các cơ không thể hoạt động hiệu quả, khó duỗi gập khiến các cơ dễ bị căng gây nên chuột rút.
- Mất cân bằng điện giải: Đặc biệt là với những người vừa mới bị sốt, vận động nhiều, đổ nhiều mồ hôi, nôn mửa, tiêu chảy,… không được bù các chất điện giải kịp thời (Na, K, Mg,…) có thể gây ra tình trạng yếu cơ, co thắt hoặc chuột rút.
- Căng thẳng kéo dài: Tâm trạng của bạn bị căng thẳng quá mức, có thể khiến hoóc môn trong cơ thể mát cân bằng, nhịp tim tăng nhanh, kéo theo đó là huyết áp tăng hoặc có thể tăng nguy cơ chuột rút vào ban đêm.
Bị chuột rút do bệnh lý
Chuột rút có thể một trong những dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng. Vậy bị chuột rút là bệnh gì? Nhiều thống kê cho biết, có hơn 70% trường hợp chuột rút vào ban đêm là do bệnh suy giảm hệ tĩnh mạch ở chân. Điều này là do hệ thống tĩnh mạch bị suy giảm, khiến các mạch máu bị tắc nghẽn dẫn đến chuột rút.
Ngoài ra, triệu chứng chuột rút còn xuất hiện ở một số người mắc bệnh tiểu đường, thiếu máu, parkinson, tuyến giáp, xơ gan, suy thận, hạ Kali trong máu, đau gót chân Achilles,… Do đó, khi phát hiện tình trạng chuột rút xảy ra liên tục, có dấu hiệu đau và kéo dài hơn thì bạn nên đến ngay cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
Tổng hợp những cách để thoát khỏi chuột rút nhanh chóng
Chuột rút cơ bắp thường không phải là một bệnh nghiêm trọng và có thể được xử lý bằng các biện pháp khắc phục tại nhà. Sau đây là một số phương pháp đơn giản giúp các bạn thoát khỏi chuột rút một cách nhanh chóng:
1. Kéo căng
Đứng thẳng, uốn cong chân ngay đầu gối và kéo chân ngược về phía bụng. Giữ mắt cá hoặc gót chân. Để cân bằng dựa vào tường hoặc ngồi trên ghế. Nếu bị chuột rút cơ bắp chân, hãy đứng bằng chân, đưa chân bị chuột rút về phía trước, hơi cong đầu gối và ấn trọng lượng cơ thể lên chân bị chuột rút. Giữ yên trong 20 – 30 giây.
2. Chích lể cơ bắp
Phương pháp này thường được áp dụng cho các vận động viên. Chỉ cần dùng một cây kim để chích vào chỗ bị chuột rút. Cẩn thận kẻo bị nhiễm trùng.
3. Xoa bóp
Có thể tự xoa bóp vào chỗ bị chuột rút để giảm căng cơ. Xoa bóp hay vuốt vùng cơ bị chuột rút, làm vùng da ấm lên, thao tác phải nhẹ nhàng từ vùng cơ xung quanh vùng đau. Có thể sử dụng một con lăn massage hoặc bóng tennis. Cũng có thể day ấn vào huyệt Thừa sơn ở sau bụng bắp chân cả hai bên cùng lúc.
4. Làm ấm
Làm ấm là cách hiệu quả để loại bỏ sự căng cơ và đau. Sử dụng một miếng đệm nóng hoặc chai nước nóng áp vào chỗ bị chuột rút. Nhiệt giúp cải thiện lưu lượng máu. Tắm nước ấm cũng giúp thư giãn cơ bắp và giảm chuột rút.
5. Uốn cong ngón chân
Theo chia sẻ của các chuyên gia, uốn cong ngón chân chính là cách đơn giản nhất để xử lý chuột rút ở bàn chân và ngón chân. Nắm bàn chân hoặc các ngón chân và kéo căng hết cỡ. Có thể rất đau. Nhưng sẽ nhanh chóng hết bị chuột rút.
6. Đi chân trần
Một cách khác là đi chân trần trên sàn nhà, cử động các ngón chân, tì ngón chân lên sàn nhà và kéo căng ngón chân ra. Những bước đơn giản này sẽ tăng tốc độ lưu thông máu và giảm chuột rút.
Để phòng ngừa chứng chuột rút, tốt nhất nên ăn uống đủ dưỡng chất nhất là canxi, kali, magie, natri… Khi tập thể dục, chơi thể thao phải khởi động kỹ. Khi vận động ngoài nắng nóng nhớ uống đủ nước. Khi đi bơi, tránh tiếp xúc với nước lạnh một cách đột ngột. Đêm ngủ nên giữ ấm cơ thể, tránh quạt lạnh vào hai chân.
Trên đây là một số thông tin giúp bạn đọc nắm được nguyên nhân và cách thoát khỏi chuột rút nhanh chóng. Hy vọng những chia sẻ của chúng tôi sẽ hữu ích đối với mọi người.